Hemofiltrasyon

Hemofiltrasyon Nedir?

Hemofiltrasyon, böbrek yetmezliği olan hastalarda kanın özel bir filtre aracılığıyla temizlenmesi amacıyla uygulanan renal replasman (böbrek destek) tedavilerinden biridir. Genellikle yoğun bakım koşullarında, hayati riski bulunan ve klasik diyalizi tolere edemeyen hastalarda tercih edilir. Bu işlemde hastanın kanı bir makine aracılığıyla süzülür, toksinler ve fazla sıvılar filtrelenerek atılır ve temizlenen kan vücuda geri verilir.

Hemodiyaliz ile Hemofiltrasyon Arasındaki Farklar

Her iki yöntem de kanı temizlemek için kullanılır, ancak aralarında bazı önemli farklar vardır:

• Hemodiyaliz: Temel olarak difüzyon prensibi ile çalışır; kandaki atık maddeler diyalizat sıvısı aracılığıyla uzaklaştırılır.
• Hemofiltrasyon: Konveksiyon prensibi ile çalışır; plazma suyunun filtre üzerinden geçirilmesiyle toksinler ve sıvılar vücuttan atılır. Genellikle yüksek molekül ağırlıklı atıklar için daha etkilidir.

Bazı durumlarda iki yöntem birleştirilerek hemodiafiltrasyon uygulanabilir.

Hemofiltrasyon Ne Zaman Kullanılır?

Hemofiltrasyon, aşağıdaki durumlarda tercih edilebilir:

• Akut böbrek yetmezliği gelişen yoğun bakım hastalarında
• Sepsis veya çoklu organ yetmezliği olanlarda
• Hemodinamik olarak stabil olmayan (tansiyonu düşük) hastalarda
• Yoğun sıvı birikimi ve elektrolit dengesizliği olanlarda
• Klasik hemodiyalizi tolere edemeyen kritik hastalarda

Bu tedavi genellikle kesintisiz (24 saatlik) olarak uygulanır ve vücut dengesi daha nazik bir şekilde sağlanır.

Hemofiltrasyon Nasıl Uygulanır?

Hemofiltrasyon işlemi özel cihazlar aracılığıyla yapılır. Süreç şu şekilde işler:

• Hastadan alınan kan, steril bir filtre sistemine yönlendirilir.
• Filtrasyon sırasında su, toksinler ve atık maddeler uzaklaştırılır.
• Filtrasyonla kaybedilen sıvılar ve bazı elektrolitler, replasman sıvısı ile yerine konur.
• Temizlenen kan hastaya geri verilir.

Bu işlem genellikle santral venöz kateter yoluyla uygulanır.

Hemofiltrasyonun Avantajları

• Kan basıncında ani düşüşe neden olmadan sıvı ve toksin atımı sağlar.
• Kritik hastalarda daha güvenli bir böbrek destek tedavisidir.
• İnflamatuar maddelerin (sitokinler) uzaklaştırılmasında etkilidir.
• Daha kontrollü bir tedavi süreci sunar.

Ancak uygulama maliyeti ve ekipman ihtiyacı nedeniyle genellikle yoğun bakım koşullarında kullanılır.

Kimler İçin Uygun Değildir?

Hemofiltrasyon bazı hastalarda uygun olmayabilir. Şu durumlarda dikkatli değerlendirme gerekir:

• Şiddetli kanama riski olan hastalar (antikoagülasyon gerekir)
• Uzun süreli böbrek yetmezliği olan ve diyalize alışkın stabil hastalar
• Uygun damar erişimi olmayan hastalar

Bu gibi durumlarda diğer diyaliz yöntemleri tercih edilebilir.

Sonuç

Hemofiltrasyon, özellikle yoğun bakım hastalarında hayat kurtarıcı olabilen gelişmiş bir böbrek destek tedavisidir. Klasik diyaliz yöntemlerinin yetersiz veya riskli olduğu durumlarda tercih edilir. Tedavi süreci, uzman ekip tarafından yakından izlenmeli ve bireysel hasta ihtiyaçlarına göre planlanmalıdır.